36’sı çocuk 78 kişinin hayatını kaybettiği Grand Kartal Otel’deki yangın Türkiye’yi yasa boğarken, yangının maddi ve manevi hasarının sigortayla ilgili kısmı da tartışılıyor. Sigorta Dünyası’nın ulaştığı tahminlere göre hasar 40 milyon doları aşabilir. Poliçe limitleri ise henüz bilinmiyor. Ancak yapılan yorumlar, özellikle üçüncü şahıs sorumluluk ve manevi hasar limitlerinin bu hasar karşısında çok düşük kalabileceğini gösteriyor. Oluşan hasarla sigortalı hasar, yani koruma açığı, ülkemizdeki diğer katastrofik hasarlarda olduğu gibi yine çok fazla olabilir. Vurgulanan bir başka husus ise sigortacının hukuki sorumluluğunun hasarın ödenmesiyle sınırlı olduğu yönünde.
-Sigorta Dünyası (Özel Haber)
Türkiye geçtiğimiz haftayı Bolu Kartalkaya’daki Grand Kartal Otel’de çıkan yangın sonucunda 78 kişinin hayatını kaybetmesinin yarattığı şokla geçirdi. Yangının can kaybı boyutunun yüksek olması nedeniyle bir günlük yas ilan edilirken, sorumluluğun kimde olduğu tartışmaları haftaya damgasını vurdu.
Sigorta Dünyası dergisi olarak işin sigorta boyutun için bir ön araştırma yaptığımızda, yangının sorumlulukla birlikte yaratacağı toplam hasarın 40 milyon dolar civarında olabileceği tahminlerini aldık. Ancak otele teminat veren Eureko Sigorta’dan henüz bilgi alamadık.
40 milyon dolarlık tahmini aşırı bulanlar olsa da otelin maddi hasarının yanı sıra hayatını kaybedenler ve yaralananlardan kaynaklanan sorumluluk hasarının çok ciddi boyutlardan olacağı konuşuluyor. Her ne kadar poliçe şartları henüz bilinemese de genellikle bu tip poliçelerde 30 milyon liralık sorumluluk limiti olduğu ve bu limitin otel müşterilerinin ölüm ve maluliyetlerinden kaynaklanacak destekten yoksun kalma teminatlarının çok altında kalacağı dergimize gelen bilgiler arasında. Uzmanlar primin yüksek çıkmaması için genelde limitlerin düşük tutulabildiğini de belirtiyor.
Sorumluluk limiti düşük olabilir
Bilindiği üzere okulların yarı yıl tatilinde kayak yapmaya giden ailelerin gelir seviyesi yüksek. Bu nedenle üçüncü şahıs mali sorumluluk hasarının çok yüksek olacağı ve 40 yetişkinin öldüğü, daha fazlasının yaralandığı bir olayda kişi başı 600 bin dolardan 24 milyon dolar gibi bir tutarla karşılaşılabileceği de uzmanların söyledikleri arasında. Eğer duyumlarımızdaki 30 milyon liralık limit doğruysa, sorumluluk sigortası limiti toplam sorumluluk hasarının çok altında kalacak. Ancak görüşüne başvurduğumuz bazı uzmanlar ise söz konusu olayda çocukların da hayatını kaybetmesinden dolayı destekten yoksun kalma tazminatının ortalama 600 bin dolar tutmayacağı, çok daha altında kalacağını vurguladı.
Bu olay koruma açığının çok üstünde
Koruma açığını sorduğumuz bir uzman ise reasürans anlaşmalarında katastrofik olaylarda ölü sayısının 4 ile 10 arasında hesaplandığını söyleyerek, 78 kişinin öldüğü Kartalkaya’daki yangında koruma açığının çok ötesinde bir durumla karşı karşıya olduğumuza dikkat çekti.
Ancak görüş aldığımız kaynaklar, poliçe klozları ve teminat limitleri bilinmediği için sigortalı hasarı şu anda hesaplamanın zor olduğunu söylüyor. Ulaştığımız başka bir bilgi de geçen haftadan bu yan kurumsal yangın sigortalarına talebin arttığı yönünde.
Otel prestijli diye daha kolay sigortalanıyor
Sigorta yapılmadan önce yangın güvenlik önlemleriyle ilgili bilgi alınması gerektiğinin altını çizen bir sigorta şirketi yetkilisi ise şu hususlara değindi: “Önlem sistemleri acaba olması gerektiği gibi miydi? Mutfakta gece gündüz çalışma var ve zaten yangının oradan çıktığı söyleniyor. Önlemlerin çalışıp çalışmadığına dair sigorta yapmadan önce tesis yetkilisinden beyan formu almak gerekir? Ancak şu hususu vurgulamak gerekir: Sigortacı tazminatı öder, hukuken başka bir sorumluluğu yoktur. Otelin prestijinden dolayı bu tip durumlarda sigortalamak daha kolay oluyor. Rekabet de burada etkili oluyor. Sigortacılar olarak ders çıkarılmalı ve sigortalıları her faaliyet kolunda önlemlerin arttırılması için zorlamalıyız.”
Bu yetkiliye göre bina hasarı 30 milyon dolar, kâr kaybı da 3-4 milyon dolar olabilir. Maddi teminat kısmında genelde eksik sigorta oluyor. Poliçe Türk Lirası olarak düzenlendiyse ve bir süredir güncellenmediyse teminat eksik sigortadan ötürü daha da düşük olabilir.
Aynı yetkili, fabrika gibi üretim olmayan otel gibi tesislerde genelde daha az önlem sorulduğunu da sözlerine ekledi.
Özgür Obalı: Sigorta şirketi poliçeden sonra önlemleri kontrol edemez
Öte yandan bir televizyon programına katıla Türkiye Sigorta Birliği Genel Sekreteri Özgür Obalı ise şu açıklamalarda bulundu: “Ölen ya da yararlananlara karşı otelin sorumluluğu var. Oteldeki cihazlar, çalışanlar, müşteriler teminat altındadır. Grand Kartal’daki geniş teminatlı bir poliçe duyduğumuz kadarıyla. Bunlar zorunlu sigortalar değil. İşveren mali mesuliyet sigortası ise zorunlu bir sigorta. Ama bunu kaç işletme yaptırıyor, bilemiyoruz. Aslında bu tip olaylarda sigorta fiyatlamasıyla işletmeleri disipline etmek sigorta sektörünün önemli bir rolü. Ancak sigorta isteğe bağlı olduğu için sigorta şirketinin bir sorumluluğu yok bu tip hasarlarda. Bir yıl boyunca alınması gereken önlemleri sigorta şirketinin kontrolü mümkün değil. Poliçeden önce ekspertiz yapılıyor ama sonrasını bilemiyoruz. Poliçe yaptıktan sonra da işletmenin önlem sorumluluklarını yerine getirmesi gerekir.
Ahmet Nedim Erdem: Yangın poliçesi zorunlu hale getirilmeli
Sigorta Dünyası’na açıklama yapan Sigorta Eksperleri İcra Komitesi Başkanı Ahmet Nedim Erdem, edinilen bilgilere göre, poliçe bedelinin (Bina + muhteviyat) 300 milyon lira civarında olduğunu söyledi. Erdem şöyle devam etti: “Yaklaşık 16 bin m2 kapalı alana sahip bu tesiste, oda sayılarına da bakıldığında, 250- 300 Milyon TL civarında maddi hasarın oluştuğu değerlendirilmektedir. Bedeni ve Sorumluluk kısmı ile ilgili olarak şu aşamada bir şey söylemek çok zor. Eğer sigorta poliçesinde ilgili teminat var ise, sigortacının sorumluluğu poliçedeki teminat limitleri kadar olacaktır.
Maden kazalarında olduğu gibi bu yerlerin de yangın ruhsatıyla birlikte aynı zamanda yangın poliçesi yaptırmaları zorunlu hale getirilerek oluşacak kazalarda Yangın Zorunlu Ferdi Sorumluluk teminatları konulmalıdır. Bu poliçeler yaptırılmadan önce, Sigorta eksperlerinin yönetiminde, konunun uzmanları ile oluşturulacak bir heyetin yılda iki defa tesisleri kontrol etmeleri sağlanmalı ve yeterli önlemlere sahip olmayan işletmelerin ise çalışmalarına kısıt getirilmesinin uygun olacağı değerlendirilmekledir.”