Bir kişi veya grubun, bir bireye yönelik sürekli psikolojik taciz ve zorbalık yapmasının mobbing olarak adlandırıldığını belirten uzmanlar, mobbing davranışları arasında sürekli eleştiri, alay etme, tehdit etme, yok sayma, dedikodu yayma, işten soğutma, iş yükünü artırma veya kasıtlı olarak işten uzaklaştırma gibi durumların yer aldığını söylüyor.
Mobbingin depresyona sebep olabileceğini dile getiren Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, “Sürekli psikolojik baskı ve zorbalık altında kalan bireylerde, depresyon belirtileri hızla ortaya çıkabilir.” dedi. Mobbing nedeniyle intihara varan depresyon belirtileri görülebildiğinin de altını çizen Özgenur Taşkın, mobbing ve depresyonla başa çıkmak için ‘farkındalık’, ‘iletişim’, ‘öz bakım’, ‘iş veren desteği’, ‘dokümantasyon’ ve ‘psikolojik destek’ adımlarının takip edilmesi gerektiğini hatırlattı.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, mobbingin kişiler üzerindeki tehlikelerine değindi ve başa çıkma yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Mobbing hem psikolojik hem fizyolojik sorunlara neden olabilir
Bir kişi veya grubun, bir bireye yönelik sistematik ve sürekli psikolojik taciz ve zorbalık yapmasına mobbing denildiğini belirten Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, “Mobbing davranışları arasında sürekli eleştiri, alay etme, tehdit etme, yok sayma, dedikodu yayma, işten soğutma, iş yükünü artırma veya kasıtlı olarak işten uzaklaştırma gibi durumlar yer alır.” dedi.
Mobbingin etkilerinin hafife alınmayacak kadar ağır olabileceğine dikkat çeken Özgenur Taşkın, şunları söyledi:
“Kişinin benlik algısından şüphe duymasına sebep olur, kaygıya sebebiyet verebilir, sürekli bir gerginlik, stres ve korku hali yaratabilir. Bu semptomlar sadece psikolojik değil zamanla fizyolojik sorunlara da yol açabilir. Uyku bozuklukları, mide problemleri, baş ağrıları gibi psikosomatik semptomlar yaşayabilirler. Buna bağlı olarak, iş performansında düşüş, motivasyon kaybı ve işten ayrılma düşünceleri ve hatta ilerleyen zamanda anksiyete bozuklukları, depresyon gibi hastalıklara sebep olabilir.”
“Sürekli psikolojik baskı ve zorbalık, depresyon belirtilerini hızla ortaya çıkarabilir”
Mobbingin ile depresyon arasındaki ilişkiye değinen Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, mobbingin depresyona sebep olabileceğine dikkat çekti.
“Sürekli psikolojik baskı ve zorbalık altında kalan bireylerde, depresyon belirtileri hızla ortaya çıkabilir.” diyen Özgenur Taşkın sözlerini şöyle sürdürdü:
“Mobbing, kişinin kendine olan güvenini sarsarak, değersizlik ve çaresizlik hissini geliştirir ve zaten özgüveni düşük olan bir kişiyi ise doğrudan depresyona itebilir. Bu duygular, depresyonun temel belirtileri arasında yer alır. Ayrıca, hali hazırda depresyon belirtileri gösteren bir birey, mobbing nedeniyle bu durumunun daha da ağırlaşması riskini taşır. Depresyon hafife alınacak bir hastalık değildir, intihar riski taşıyan önemli hastalıklardan biridir.
Depresyona sürüklenen mobbing mağduru bireylerde, depresyon zamanla kişinin yaşam kalitesini ciddi anlamda düşürebilir ve en uç noktasında intihar düşüncelerine yol açabilir. Mobbing mağdurları, bu süreçte kendilerini çıkmazda hissedebilir ve bu duygusal çöküş, intihara sebep olan bir hale gelebilir.”
Mobbing mağdurları depresyon belirtilerini nasıl fark edebilir?
Mobbing mağdurlarının depresyon belirtilerinin fark etmelerinin kolay olduğunu ifade eden Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, “Kişi daha önceden mutlu ya da hedefli gittiği işine artık gitmek istemiyor, orada bir ya da birden fazla kişi tarafından kötü hissettirildiğini düşünüyor, işe giderken somatik (bedensel) sıkıntılar yaşıyor ve işlevselliğinin bozulduğunu gözlemliyor ise mobbing sebebi ile depresyonda olabilir. Mobbing mağdurları, bu tür belirtileri gözlemlediklerinde bir uzmandan yardım almalıdırlar.” dedi.
İntihara varan depresyon belirtilerine de değinen Özgenur Taşkın en belirgin duygunun umutsuzluk olduğunu söyledi ve şöyle devam etti:
“Yaşamın anlamsız olduğu düşüncesi, kendine veya başkalarına zarar verme düşünceleri, sosyal izolasyon, günlük işlevlerde ciddi bozulmalar ve yoğun bir çaresizlik hissi bulunur. Mobbinge maruz kalan bireyler, bu belirtileri gösteriyorlarsa acil olarak bir ruh sağlığı uzmanından yardım almalıdırlar.”
“Kişi önce yaşadığı şeyin mobbing olduğuna emin olmalı”
İşyerinde mobbing ve depresyonla başa çıkmak için kullanılabilecek bazı stratejiler olduğundan bahseden Uzman Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, “İlk hedef ‘farkındalık’ olmalı. Kişi kendisine güvenmeli ve yaşadığı şeyin mobbing olduğuna emin olmalıdır. İkinci adım ise ‘iletişim’ olmalıdır. Güvenilir meslektaşlar ve arkadaş grubu ile paylaşılıp duygusal destek alınmalıdır.” dedi.
Takip eden adımlarda ‘öz bakım-öz değer özeni’ olması gerektiğinin altını çizen Özgenur Taşkın, sözlerini şöyle tamamladı:
“Kişi bu zorbalığa uğradığı için kendini salmamalı, stresle baş edebilme yöntemleri geliştirmeli. Bir diğer adım ‘iş veren desteği’. Kişi bunu çalıştığı kurum ya da birim ile paylaşmalı gerekli önlemleri aldırmalı. Bu noktaya kadar bir gelişme yok ise sonraki adım ‘dokümantasyon’ olmalı. Mobbing davranışını belgelemek, gerekirse hukuk yoluna baş vurmak gerekmektedir. Ardından ise ‘psikolojik destek’ geliyor. Kişinin psikolojik desteğe mobbingi hissettiği, işlevselliğini bozduğunu fark ettiği süreçte başvurması gerekir.
Mobbing ve depresyon, bireylerin yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyen sorunlardır. Eğer ciddiye alınmazsa intihara kadar sürükleyebilir. Erken müdahale ve uygun psikolojik destekle, bu sorunların üstesinden gelmek mümkündür.” Doi numarası: https://doi.org/10.32739/uha.
