“TES (tamamlayıcı emeklilik sistemi) ile otomatik katılımın katılımcı tabanını yaklaşık üç katına çıkaracak bir gelişmeden bahsediyoruz. TES’in hayata geçmesi halinde mevcuttakine göre çok daha geniş bir müşteri hacmine hizmet verebilir duruma geleceğiz.”
Sigorta Dünyası’nın 757’nci sayısındaki dosya konusuna görüşleriyle katılan Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Murat Atalay, sektörün diğer ülkelerdeki emeklilik sektörleriyle kıyaslandığında hâlâ çok yüksek bir büyüme potansiyeline sahip olduğunu söyledi. Birikim yapmanın ve gelecek için bir güvenceye sahip olmanın özellikle son yıllarda daha da ön plana çıktığını belirten Atalay, sözlerine şöyle devam etti: “Artan finansal okuryazarlık seviyesinin de etkisiyle, bireysel emeklilik sektöründe hızlı bir hacimsel büyümeye hep birlikte şahitlik ediyoruz. Ülkemizde giderek artan tasarruf bilinci ile BES’in 20 yıllık büyüme trendini, gelecekte de koruyacağını öngörüyoruz. Sektörün 21. yılında sürdürdüğü bu istikrarlı büyüme ve yüksek miktardaki fon girişi dikkate alındığında bireysel emekliliğin yatırım araçları içerisindeki yerinin sağlamlaştığını görüyoruz. Kamu otoritesinin sisteme olan güveninin ve tam desteğinin, bu büyümeyi perçinlediğini ifade etmek isteriz. Bireysel emekliliğin sahip olduğu potansiyelin verimli şekilde kullanılabilmesi ve böylelikle sürdürülebilir ekonomik büyümenin desteklenerek ülkemizin uzun vadeli finansman ihtiyacına katkı sağlanması anlamında buradaki gelişimi çok önemsiyoruz.”
Otomatik katılımdan da bahseden Atalay bu konuda şunları söyledi: “Otomatik katılımın 2017 yılında hayata geçmesi sonrasında BES’teki katılımcı tabanı önemli ölçüde genişledi. Gelinen noktada otomatik katılımın, o dönemdeki konjonktür paralelinde, BES’in finansal kapsayıcılığını artırmak adına çok doğru bir hamle olduğunu değerlendiriyoruz. Bununla birlikte, ikinci basamakta işyeri bazlı emeklilik sistemi olarak faaliyete geçen otomatik katılımın yeniden yapılandırılmasının ve Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’ne (TES) dönüştürülmesinin de sektörün sıcak gündeminde olan bir konu olduğunu belirtmek isteriz.”
18 yaş altında 1,2 milyon katılımcı
Murat Atalay, 18 yaş altındaki bireylerin BES’e dâhil olması düzenlemesiyle ilgili şu değerlendirmelerde bulundu: “Genç nesillerin BES’e dâhil olmasının üçüncü senesinin eşiğindeyken 1,2 milyon çocuk için ailelerinin BES kapsamında tasarruf yapmasının çok kıymetli olduğunu değerlendiriyoruz. Buradaki devlet katkısı dâhil toplam fon büyüklüğü ise 20,7 milyar TL’ye ulaştı. Çocuklarımızın ve gençlerimizin erken yaşlarda tasarruf bilinci kazanması ve gelecekleri için ailelerinin onlar adına yatırım yapma hevesi bizleri umutlandırıyor. Buna ek olarak, devlet katkısının yüzde 25’ten yüzde 30’a çıkarılması düzenlemesinin de hem sistemdeki katılımcıları memnun ettiğini ve sistemdeki fon büyüklüğünü artırdığını, hem de sisteme henüz dâhil olmamış kişilerin de BES’e yönelik ilgi ve teveccühlerini yükselttiğini söyleyebiliriz. Bu teşviklerin bireysel emeklilik sektörünün gelişimini olumlu yönde etkileyerek mevcut büyüme momentumunu hızlandıracağını ve kapsayıcılığını genişleteceğini düşünüyoruz.”
Otomatik katılımın Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’ne (TES) dönüştürülecek olmasının öneminden de bahseden Atalay, “TES ile otomatik katılımın katılımcı tabanını yaklaşık üç katına çıkaracak bir gelişmeden bahsediyoruz. TES’in hayata geçmesi halinde mevcuttakine göre çok daha geniş bir müşteri hacmine hizmet verebilir duruma geleceğiz. TES katılımcı sayısı kadar fon büyüklüğü rakamlarını da radikal şekilde artırma potansiyeline sahip. Hayata geçirilecek modelde sistemden çıkış oranlarını azaltmaya yönelik aksiyonların alınması ve gerek devlet gerekse işverenler tarafından verilecek bazı teşvik unsurlarının eklenmesi, otomatik katılımı daha da büyütecek ve beklenen seviyelere daha erken ulaşmamızı sağlayacaktır” dedi
Fon getirileri umut veriyor
Murat Atalay, sistemin fon getirileriyle ilgili ise şunları söyledi: “Kısa vadeli değerlendirmelerden ziyade, daha uzun vadeli dönemlerde sağlanan getirileri dikkate almak daha doğru. Bunun yanı sıra, fon getirileri, katılımcıların yatırımlarını nasıl bir yaklaşımla yönettiğine göre de değişecektir. Örneğin daha genç yaşta olan katılımcılar daha yüksek risk algısına sahip olurken, emekliliği yakın katılımcılarımızın risk algıları nispeten daha düşük olma eğilimi göstermektedir. Emeklilik yatırım fonlarının getirilerini incelediğimizde 30.04.2023-30.04.2024 döneminde fon getirilerinin enflasyonun üzerinde bir büyüme performansını gösterdiğini görüyoruz. Enflasyon yüzde 70’ken, sektörün ortalama net getirisi ise yüzde 94. Emeklilik yatırım fonlarının sağladığı yüksek getiri oranları ile uzun dönemde bu anlamda sağladığı istikrar, kişilerin tasarruflarını değerlendirebilecekleri bir yatırım aracı olarak Bireysel Emeklilik Sistemi’nin ön plana çıkmasını mümkün kılıyor. Yüksek getiriler, mevcut BES katılımcılarının sistemdeki devamlılığı açısından kritik olduğu kadar henüz sisteme dâhil olmamış kişilerin BES kapsamında birikim yapmaları için de önemli bir motivasyon unsuru. Sistemdeki fon getirilerinin tüm paydaşlar açısından memnun edici düzeyde olduğunu söyleyebilirim.”
