21 yıl önce hayata geçirilen Bireysel Emeklilik Sisteminde (BES) otomatik katılımla birlikte 1 trilyonluk fon tutarı geçtiğimiz ay aşıldı. Sigorta Dünyası’nın 757’nci sayısında yayınlanan habere göre, sistem için önemli bir dönemeç olarak nitelenen 1 trilyonluk tutarın otomatik katılım sisteminin tamamlayıcı emekliliğe dönüştürülmesiyle daha da hızlı büyüyeceği öngörülüyor. Yüzde 30’luk devlet katkısının sistemin cazibesini arttırdığı ve 18 yaş altının katılımın BES’in büyümesine hız kattığı ise sektörün ortak görüşü.
Haziran 2023’te fon büyüklüğünde 500 milyar TL’ye ulaşan Bireysel Emeklilik Sistemi (BES), 1 yıl olmadan buradaki fon büyüklüğünü iki katına çıkartarak mayıs ayında 1 trilyon TL’yi aştı. Sektör temsilcilerine göre, bu büyümede sisteme giren yeni katkı payı kadar emeklilik yatırım fonlarının gösterdiği yüksek getiri performansı da rol oynuyor. Sektöre giren sayısında son beş aydaki 400 bin kişilik artışla geçtiğimiz iki yıl toplamındaki 800’er bin dolayındaki artış performansının devam edeceğinin ipuçları da verilmiş oldu. Daha önceki senelerde ise 7 milyon barajına takılan bir katılımcı görüntüsü söz konusuydu.
Otomatik katılım kapsamında ise 9,4 milyon kişi tasarruf yapıyor. Gönüllü BES katılımcıları da dâhil edildiğinde sistemde 18,5 milyon katılımcı birikim yapıyor. Son iki yıllık periyotta devlet katkısının yüzde 25’ten 30’a çıkarılması ve 18 yaş altının sisteme dâhil edilebilmesi gibi önemli yapısal değişikliklerle sistemin büyümesi hızlandı. BES’in organik büyümesi açısından itici güç etkisi yaratan 18 yaş altı müşteri grubunda 1,2 milyon çocuğa ulaşıldı.
Otomatik katılımın Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’ne dönüştürülmesi ise başka bir önemli madde olarak devletin ve şirketlerin gündeminde yer alıyor. Buna göre, OKS işverenlerin de katkısıyla tam bir ikinci basamak emeklilik sistemine dönüştürülerek Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’nin (TES) yıl sonuna kadar kurulacağı gelen haberler arasında. Bu yenilik gerçekleştiğinde otomatik katılımın tabanının yaklaşık üç katına çıkması bekleniyor. TES, çalışan, işveren ve devlet tarafından, çalışanın bireysel hesabına yapılacak nakdi katkıların emeklilik yatırım fonlarında yatırıma yönlendirileceği ve bu fonların seçiminin ve birikimlerin fonlar arasındaki dağılımının çalışan tarafından yapılacağı bir sistem olarak planlanıyor.
OKS’de halihazırda 7,3 milyon çalışana ve 67,5 milyar TL tutarında bir fon büyüklüğüne ulaşılmış olsa da 2017 yılında devreye alındığı düşünüldüğünde sistemin çalışan başına birikim tutarının 10 bin TL altında kaldığı görülüyor. Bunun da ülke şartlarına göre düşük bir rakam olduğu belirtiliyor. Ayrıca, DKS’de şimdiye dek 32 milyon yaklaşan %75’e varan oranda sözleşme sonlandırılırken, devam eden sözleşme oranı ise %25 (yaklaşık 11 milyon).
EMEKLİLİK FONLARININ GETİRİLERİ
| Net Getiriler (%) | 1 Yıl | 3 Yıl | 5 Yıl |
| Sektör Ortalaması | 94 | 418,1 | 776 |
| Enflasyon | 69,8 | 314,7 | 438,9 |
Kaynak: Rasyonet, TUİK
GÖNÜLLÜ BES VERİLERİ
31 Mayıs 2024
| Katılımcıların Fon Tutarı 808 milyar TL
Devlet Katkısı Fon Tutarı 113 milyar TL |
| Katılımcı Toplamı 9 milyon 76 bin |
| Sözleşme Adetlerinin Toplamı 11 milyon 163 bin |
GÖNÜLLÜ BES SON BEŞ YIL
31 Aralık 2023
Katılımcıların Fon Tutarı 625 milyar TL
Devlet Katkısı Fon Tutarı 77 milyar TL
Katılımcı Toplamı 8 milyon 676 bin
31 Aralık 2022
Katılımcıların Fon Tutarı 351 milyar TL
Devlet Katkısı Fon Tutarı 48 milyar TL
Katılımcı Toplamı 7 milyon 801 bin
31 Aralık 2021
Katılımcıların Fon Tutarı 205 milyar TL
Devlet Katkısı Fon Tutarı 22 milyar TL
Katılımcı Toplamı 7 milyon 92 bin
31 Aralık 2020
Katılımcıların Fon Tutarı 137 milyar TL
Devlet Katkısı Fon Tutarı 21 milyar TL
Katılımcı Toplamı 6 milyon 900 bin
31 Aralık 2019
Katılımcıların Fon Tutarı 101 milyar TL
Devlet Katkısı Fon Tutarı 17 milyar TL
Katılımcı Toplamı 6 milyon 871 bin
