Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) tarafından sahibinden.com’da yayınlanan ilanlardan hareketle hazırlanan ve ikinci el otomobil piyasasının genel durumunu, fiyatlarını, arz ve talep dengesini; araç sınıflarına, yaş gruplarına ve yakıt türlerine göre analiz eden ‘’Otomobil Piyasası Görünümü’’ raporunda son dönemde otomobil piyasasında yaşanan değişimler incelendi.
Rapora göre otomobil reel fiyatında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 16,6 bir önceki aya göre ise yüzde 5’lik bir düşüş göze çarpıyor. Öte yandan ortalama satılık otomobil cari fiyatının geçen yılın Şubat ayına göre yüzde 39,3 arttığı gözlemleniyor. Ancak Ocak ayında 860 bin 443 TL olan ortalama otomobil fiyatı Şubatta 855 bin 781 TL’ye gerilemiştir. Otomobil talep endeksinde ise Ocak ayına kıyasla yüzde 4’lük bir artış var. Otomobil piyasasındaki canlılık göstergesi olarak izlediğimiz satılan otomobil sayısının satılık ilan sayısına oranı 1,3 puan artarak yüzde 19 oldu. Bu göstergenin detayları incelendiğinde hem ilan sayısının hem de satılan otomobil sayısının arttığı görülüyor.
Reel satış fiyatları düşmeye devam ediyor
Enflasyondan arındırıldığında otomobil ortalama reel fiyat sekiz aydır düştüğü görülüyor. (Şekil 1-üst panel). Reel fiyat endeksi Ocak ayına kıyasla %5 azalarak 189’a düşmüştür. Ayrıca, reel fiyatlardaki yıllık artış oranı da azalmaktadır (Şekil 1-alt panel). Mayıs ayında %47,9’a ulaşan artış oranı, takip eden aylarda sürekli olarak azalarak Şubat ayında % -16,6’ya gerilemiştir.
Şekil 1: Ortalama otomobil reel fiyatı (2020 Ocak=100) (Üst panel), ortalama otomobil reel fiyatının yıllık değişimi (%) (Alt panel)
Kaynak: sahibinden.com, Betam
Ortalama otomobil fiyatında yatay seyir
Otomobil fiyatları ve fiyatlardaki yıllık artış oranı düşmektedir (Şekil 2). Ocakta 860 bin 443 TL olan ortalama otomobil fiyatı Şubat’ta 855 bin 781 TL’ye gerilemiştir (Şekil 2 -üst panel). Benzer şekilde otomobil fiyatlarındaki yıllık artış oranı da düşmektedir. Ocak’ta yüzde 50,9 olan yıllık artış oranı Şubat’ta yüzde 39,3’e gerilemiştir (Şekil 2- alt panel).
Şekil 2: Ortalama otomobil fiyatı (TL) (Üst panel), ortalama fiyatının yıllık değişimi (%) (Alt panel)
Kaynak: sahibinden.com, Betam
Otomobil talep endeksi önceki üç ayda olduğu gibi Şubat ayında da yükselmiştir. 2024 Şubat’ta talep endeksi önceki aya kıyasla yüzde 4 artarak 102,2 olmuştur. Benzer şekilde, talep endeksi bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 21,7 yüksektir.(Şekil 3)
Şekil 3: Talep göstergesi (2020 Ocak=100)
Kaynak: sahibinden.com, Betam
Hem otomobil arzı hem de satılan otomobil sayısı arttı
Satılan otomobil sayısının satılık ilan sayısına oranı bir önceki aya kıyasla 1,3 puan artarak yüzde 19 olmuştur. Bu artışın arka planı incelendiğinde satılık otomobil ilan sayısının yüzde 4,6, satılan otomobil sayısının ise yüzde 12,5 arttığı görülmektedir. (Şekil 4)
Şekil 4: Satılan otomobil sayısının satılık otomobil ilan sayısına oranı (%) (Üst panel), satılan ve satılık otomobil sayısı (Alt panel)
Kaynak: sahibinden.com, Betam
Otomobil piyasasının bir diğer canlılık göstergesi olan kapatılan ilan yaşı önceki yedi ayın aksine Şubat’ta kısalmıştır. 2024 Şubat verilerine göre kapatılan ilan yaşı bir önceki aya kıyasla 1,8 gün kısalarak 23,3 gün olmuştur. Şubat ayında tüm göstergelerin ikinci el otomobil piyasasında canlanmaya işaret ediyor. (Şekil 5)
Şekil 5: Satılık otomobil kapatılan ilan yaşı (Gün)
Kaynak: sahibinden.com, Betam
Raporun devamına buradan
