Dünya bugün iklim değişikliği, sosyal eşitsizlikler ve artan katastrofik riskler gibi hayati problemlerle boğuşuyor. Tarihin bu dönüm noktasında sigortacılara belki de daha önce olmadığı kadar önemli sorumluluklar düşüyor.
-Dr. Hasan Meral
Sigortacılar tarih boyunca dünya medeniyetinin inşasında önemli roller üstlendiler. Modern şehirlerin kurulmasından, sosyal güvenlik sisteminin gelişimine kadar bir dizi kurumsal ilerleme, sigortacıların girişimleri ve uzmanlığı sayesinde mümkün oldu. Dünya bugün geldiğimiz noktada iklim değişikliği, sosyal eşitsizlikler ve artan katastrofik riskler gibi hayati problemlerle boğuşuyor. Tarihin bu dönüm noktasında sigortacılara belki de daha önce olmadığı kadar önemli sorumluluklar düşüyor.
Sigorta temelde hayattaki riskleri ölçmek ve güvence sunmakla ilgilidir. Sigortacılar, yüzlerce yıllık uzmanlıklarıyla, büyük sayılar kanununun da desteğiyle, şimdiye kadar bu misyonlarını etkili şekilde yerine getirdiler. Ancak son yarım asırda, doğal afetlerin, özellikle de çevresel risklerin öngörülebilirliğinde ciddi zorluklar yaşanıyor. İklim değişikliğinin etkisiyle aşırı hava olayları ve bağlı diğer afetler çok daha sık yaşanıyor. Örneğin son 30 yılda aşırı hava olaylarından kaynaklanan afetlerin sıklığı %216, şiddeti ise %343 oranında artmış (EM-DAT, 2023). Bu değişim trendi, geçmiş hasar verilerine dayalı olarak tahmin yapan sigortacılar için büyük bir zorluk yaratıyor. Ayrıca bu yeni maliyetler, hasar maliyetlerini doğrudan etkileyerek sigorta rezervlerinin erimesine neden oluyor.
İklim değişikliği dünyada risk profillerinin değişmesi ve sigorta maliyetlerinin artmasından çok daha büyük problemlere de yol açıyor. Özellikle ekonomisi tarıma dayalı gelişmekte olan ülkeler büyük risk altında. İklim değişikliğinin neden olduğu hasarlar bu topluluklar için tamiri güç kayıplara yol açabilir. Ayrıca, sel, fırtına, kuraklık gibi riskler tarımsal üretimi sekteye uğrattığından küresel gıda güvenliğini de tehdit ediyor. Bu noktada esas sorumuza gelelim, sigortacılar dünyanın sürdürülebilir dönüşümüne nasıl destek olabilirler?
Sigortacılar bu alanda çok sayıda politika alternatifine sahipler. Bunların başında şüphesiz çevresel, sosyal ve kurumsal yönetişim (ESG) faktörlerini iş süreçlerinin bir parçası haline getirmek geliyor. Sigortacılar çevresel ve sosyal açıdan sorumlu girişimleri destekleyerek işe başlayabilirler. Dünya genelinde trilyonlarca dolar fon büyüklüğüne sahip sigorta şirketleri, finansal yatırımlarında özellikle gelişmekte olan ülkelerdeki altyapı yatırımlarına öncelik tanıyabilirler. Sigortacıların ESG uygulamalarını desteklemelerinin bir yolu da çevresel ve sosyal olumsuz etkileri olan projelerin finansman ve teminat sağlamaktan uzak durmaktır. Şirket böylece dolaylı yoldan da olsa temiz ekonomiye geçişi desteklemiş olacaklardır.
Sigortacıların üstlenebileceği bir diğer rol de iklimle ilgili risklerin doğru şekilde ölçülmesi ve etkilerinin azaltılmasında danışmanlıktır. Sigortacılar sahip oldukları köklü tecrübe ve derin anlayışla iklim değişikliği kaynaklı risklerin azaltılmasında uluslararası kurumlar ve yerel otoritelerle işbirliği yapabilirler. Bu işbirliği iklim değişikliği ile mücadelede finansal kaynakların en verimli şekilde kullanılmasını sağlayacak, ayrıca sigortacıların dünya ekonomi politiğindeki etkinliğini destekleyecektir.
Ayrıca sigorta ürünleri iklim değişikliği ile mücadele en önemli silahlardan birisi olabilir. Örneğin, iklim değişikliğinin en önemli yansımalarından birisi ortalama hava sıcaklıklarının değişmesine ve aşırı hava olaylarının artmasına bağlı olarak tarımsal üretimin sekteye uğramasıdır. Parametrik sigortalar, değişen iklim koşulları ve bunların finansal sonuçlarıyla mücadelede tarımsal üreticiler için hayati bir güvencedir. Öte yandan bu ürünlerin mikro sigorta sistemiyle toplumun dezavantajlı kesimlerine ulaştırılması sektörün önündeki en büyük gelişim alanlarından birisidir.
Sigorta sektörünün iklim değişikliği ve sürdürülebilirlik alanında verebileceği destekler şüphesiz bunlarla sınırlı değil. Dahası dünyada çok sayıda sigorta ve reasürans şirketi halihazırda bu alanda aktif politikalar yürütüyor. Bu kısa makalede konunun artan önemine dikkat çekmeyi ve öne çıkan başlıkları özetlemeyi amaçladım. Sigortacılar bugüne değin uygarlığın gelişimine önemli katkılar sağladılar. Önümüzdeki dönemde de daha parlak bir geleceğin inşasında kritik bir fonksiyon üstlenebilirler.
