2021 yılında, dijital kanallarından müşterilerine en iyi deneyimi sunan bireysel emeklilik ve hayat sigortası şirketi olma vizyonuyla dijital dönüşüm stratejisini belirlediklerini söyleyen Anadolu Hayat Emeklilik Genel Müdürü Murat Atalay, “Online kanallarımızdan satışa sunduğumuz çok sayıda hayat sigortası ve bireysel emeklilik ürünümüzle müşteri tercihlerini etkileyen dijitalleşme serüvenine önem veriyoruz. Dijital kanallarımızdan ürünlerimizin satın alma işlemini yaklaşık 5 dakika içerisinde tamamlanabiliyor. Dijital kanallarımızdan yapılan satış adedini geçen yıla göre 10 kat artırdık” dedi.
Sigorta Dünyası’nın Kasım ayı konuğu olan Atalay, hayat sigortası ve bireysel emeklilik sektörlerinin sahip olduğu potansiyelin verimli şekilde kullanılmasıyla sürdürülebilir ekonomik büyümenin desteklenip uzun vadeli finansman ihtiyacına katkı sağlanması için sektörün el birliğiyle çalıştığını söyledi.
Murat Bey, bu yılın Anadolu Hayat Emeklilik açısından şimdiye dek nasıl geçtiğini aktararak başlayabilir miyiz söyleşimize?
Elbette… Şirketimizin ilk dokuz ayda başarılı performansını sürdürdüğünü söyleyebilirim.
Gönüllü bireysel emeklilik ve otomatik katılım toplamından oluşan Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) fon büyüklüğümüz yıl başına göre dokuz ay sonunda yüzde 41,5 oranında artarak 61,3 milyar TL’ye, katılımcı sayımız ise yüzde 10,4 oranında büyüyerek 2,4 milyon seviyesine ulaştı. Katılımcı sayısında sektörün üzerinde büyüdük. Yılın üçüncü çeyreğini katılımcı sayısında yüzde 15,3, fon büyüklüğünde ise yüzde 17,6 pazar payıyla tamamladık.
Bunun yanı sıra şirketimiz gönüllü BES katılımcı sayısı ile gönüllü BES ve otomatik katılım toplam fon büyüklüğü kategorilerinde özel sermayeli şirketler arasındaki liderliğini sürdürdü.
Bu dönemde 18 yaş altı katılımcı sayımız 147 bini aştı, fon büyüklüğünde ise 524 milyon TL seviyesine ulaştık. Bu müşteri grubunda %31,6’lık pazar payı ile sektör liderliğimizi korumaya devam ettik.
Hayat sigortası branşında da verimli bir yıl geçirdik. Şirketimizin toplam prim üretimi sekiz ayda 1,8 milyar TL’yi aşarak geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 67,3 oranında büyüdü. Aktif büyüklüğümüz 73 milyar TL seviyesinde gerçekleşirken, özkaynaklarımız 2,3 milyar TL’yi aştı.
BES’te 18 yaş altının katılımının önünün açılmasının sistemi olumlu etkilediği görülüyor. Anadolu Hayat Emeklilik de bu alanda hayli iştahlı. Neler söyleyebilirsiniz 18 yaşının katılımı hakkında?
Haziran 2021 tarihi itibarıyla hayata geçen, 18 yaş altındaki bireylerin BES’e dahil olması düzenlemesi sonrasında oluşan bu yeni müşteri grubu sistemin katılımcı tabanının genişlemesi anlamında heyecan verici sonuçlar yaratmaya devam etti. 30 Eylül tarihli verilere göre, sektördeki 18 yaş altı katılımcı sayısı 466 bini aştı, devlet katkısı fon büyüklüğü de 1,9 milyar TL’ye yaklaştı. Çocuklarının geleceğine şimdiden katkı sağlamak isteyen birçok ebeveynin sisteme katılmaya devam ederek büyüme hızını artıracağını düşünüyoruz.
Anadolu Hayat Emeklilik olarak, 18 yaş altı katılımcı sayısında 147 bini aştık, fon büyüklüğünde ise 524 milyon TL seviyesine ulaştık. Bu müşteri grubunda sektör liderliğimizi korumaya devam ediyoruz. Yıl sonu için hedefimiz bu müşteri grubunda sahip olduğumuz liderliği devam ettirmek ve pazar payımızı korumak olacak.
Toplam artışta 18 yaş altının payı büyük
18 yaş altının sisteme dahil olması BES’teki katılımcı sayısındaki toplam gelişimi de çok olumlu etkiledi. 30 Eylül tarihli verilere göre, Gönüllü BES’te katılımcı sayısı sene başından bu yana yüzde 7,6 oranında büyüyerek 7,6 milyon seviyesini aştı. Bu sene yakalanan 537 binlik katılımcı sayısı artışının yüzde 55’ini 295 binlik katılımcı sayısı artışıyla 18 yaş altı kişiler oluşturuyor. 18 yaş altı katılımcılar gönüllü BES’in performansında itici güç etkisi yaratıyor, bu grubun büyümeyi desteklemeye devam edeceğini öngörüyoruz.
Ayrıca, gönüllü BES fon büyüklüğü 2021 yıl sonuna göre yüzde 41,4 oranında büyüyerek 322 milyar TL’yi geçti. Aynı tarih itibarıyla otomatik katılım katılımcı sayısı ve fon büyüklüğündeki büyüme de sırasıyla yüzde 8,4 ve yüzde 56,6 olarak gerçekleşti. Bu dönemde sisteme 12,6 milyar TL net nakit girişi oldu. Rasyonet verilerine göre emeklilik yatırım fonlarının ağırlıklı ortalama getirisi de 30.09.2021-30.09.2022 döneminde yüzde 79,7 olarak gerçekleşti. Fon büyüklüğündeki büyümede hem yeni para girişinin hem de fon getirilerinin etkisi mevcut.
Buna ek olarak sistemin devamlı olarak yeniliklerle desteklenmesi, şeffaf, takip edilebilir ve güvenilir olması ile emeklilik şirketlerinin katılımcılarına sunduğu ilave hizmetlerin bireylerin tasarruf alışkanlıklarının değişmesine ve tasarruf için BES’i tercih etmesine önemli düzeyde katkı sağladığını değerlendiriyoruz.
Anadolu Hayat Emeklilik’in BES’teki yeni ürünlerinden de bahseder misiniz?
Bu yılın başında doktor, çiftçi, TSK mensupları gibi farklı meslek gruplarına özel hazırlanmış bireysel emeklilik planlarımıza bir yenisini daha ekledik. Özelleştirilmiş ek fayda ve hizmetlerle satışa sunduğumuz Esnafa Özel Emeklilik Planı ürünümüzle geleceğine yatırım yapmak isteyen esnaf müşterilerimiz hem kendisini hem de eş ve çocuklarını bu özel plana aylık 250 TL’den başlayan uygun katkı payları ile dahil edebiliyor. Bugüne kadar 4 binden fazla esnaf plana dahil oldu.
BES’teki fon dağılımı değişiklik hakkı eskiden beri fazla kullanılmıyor. Son zamanlarda bu konuda değişiklik oldu mu?
30 Eylül itibarıyla 2022 yılında sektörde en az bir kere fon dağılım değişikliği yapılan sözleşmelerin yürürlükteki sözleşmelere oranı henüz %9,3 seviyesinde. Aynı orana 30 Eylül 2021 itibarıyla baktığımızda 2021 yılında en az bir kere fon dağılım değişikliği yapılan sözleşmelerin yürürlükteki sözleşmelere oranının %6,5 seviyesinde olduğunu görüyoruz.
Sektörün genelinde fon dağılım değiştirme oranı halen istenilen seviyede olmasa da 2021 yılındaki düzenlemelerin sonrasında fon dağılımını değiştirme oranının yükseldiğini ifade edebiliriz. Piyasadaki gelişmelere göre 6’dan daha fazla adette fon dağılım değişikliği yapmak isteyen kişiler ya da BEFAS sayesinde benzer fonların getirilerini karşılaştırıp daha yüksek getiri sağlayan fonlara yönelmek isteyen müşteriler bu düzenlemelerden faydalanıyor. Robot fon danışmanlarının da etkisiyle önümüzdeki dönemde fon dağılımını değiştiren bireysel emeklilik müşterilerinin artması bekleniyor.
BES fonlarının getirilerinin görünümü nasıl son dönemde?
Emeklilik yatırım fonlarının ağırlıklı ortalama getirisi 30.09.2021-30.09.2022 döneminde yüzde 79,7 olarak gerçekleşti. Son üç ve beş yıllık dönemlerde emeklilik fonlarının ağırlıklı ortalama getirisinin enflasyonun üzerinde gerçekleştiği görülebilir. Son üç yılda BES yüzde 182 getirirken enflasyon yüzde 145 olmuş. Son beş yılda ise BES yüzde 310 getirirken, enflasyon ise yüzde 233.
Özellikle Borsa İstanbul pay piyasasındaki yükselmeye bağlı şekilde portföyünde ağırlıklı olarak hisse senedi bulunan fonlar ve tahvil piyasasındaki faizlerde düşüşe bağlı şekilde portföyünde ağırlık olarak kamu iç borçlanma araçları bulunan fonlar getiri bazında pozitif ayrışmıştır. Emeklilik fonları pay ve borçlanma araçları piyasalarında kıymet yatırımı yaptığı için bu piyasalarda önemli bir arz yaratıyor ve piyasaların gelişimini sağlıyor. Ayrıca emeklilik fonları varlığa dayalı menkul kıymet, girişim sermayesi yatırım fonu ve gayrimenkul yatırım fonu gibi farklı alanlara yatırım yaparak bu sektörlerin de gelişmesine yardımcı oluyor. Para ve sermaye piyasalarındaki etkisi nedeniyle BES’in ve buna bağlı olarak BES fonlarının büyümesi önem arz ediyor.
Şirketiniz ve sektör açısından OKS ile ilgili gelişmeleri de aktarır mısınız?
Eylül sonunda otomatik katılımdaki katılımcı sayımız 2021 yıl sonuna göre %10,5 oranında büyüyerek 1,1 milyonu, devlet katkısı dahil fon büyüklüğümüz de yıl sonuna nazaran %65,7 oranında artarak 2,9 milyar TL seviyesini aştı. Hem katılımcı sayısı hem de fon büyüklüğünde sektörün üzerinde büyüme sağladık.
Bu yıl yapılan düzenlemelerle 45 yaş ve üzerindeki çalışanların OKS’ye katılımı mümkün kılındı. Hâlihazırda 45 yaş ve üstü 137 bin çalışan otomatik katılım kapsamında yer alıyor. Bu düzenlemenin yanı sıra Orta Vadeli Program ile Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi yeniden gündeme taşındı. Otomatik katılımdaki asıl büyümenin işyeri bazlı emeklilik sisteminin hayata geçirilmesi sonrasında yaşanacağını öngörüyoruz.
Hayat sigortalarında gelişim nasıl sürüyor sizce?
Yılın ilk sekiz ayında sektör toplamında bu branşta üretilen prim tutarı 17,5 milyar TL’ye ulaştı, geçen yılın aynı dönemine göre %68’lik bir artış sağlandı. Sektördeki hayat sigortası prim üretiminin yaklaşık %62’sini kredi ve kredi kartı bağlantılı ürünler oluşturmaya devam etti. Bu yıl birikimli hayat sigortalarında yaşanan artış da oldukça dikkat çekici bir seviyeyi yakaladı. 31 Ağustos tarihi itibarıyla birikimli hayat sigortalarında bir önceki yılın aynı dönemine göre elde edilen artış oranı %117 seviyesinde. Dövize endeksli birikim yapmayı mümkün kılan birikimli hayat sigortası ürünlerinin önümüzdeki dönemde ilgi görmeye devam edeceğini rahatlıkla söyleyebiliriz.
Dijitalleşmeden de bahsedebilir miyiz? Sigorta ve emeklilik şirketleri son yıllarda daha çok önem veriyor dijitalleşmeye. Siz neler yapıyorsunuz şirket olarak?
2021 yılında, dijital kanallarından müşterilerine en iyi deneyimi sunan bireysel emeklilik ve hayat sigortası şirketi olmak vizyonuyla dijital dönüşüm stratejimizi belirledik. Dijital müşteri deneyimi, operasyonel mükemmellik, dijital altyapı ve kurumsal gelişim üzerine temellenerek tüm paydaşları kapsayan dijital dönüşüm yol haritamızı oluşturduk. Buna uygun iş planlarının hayata geçirilmesi için gerekli çalışmaları kesintisiz sürdürüyoruz.
AHE Mobil uygulamamız, App Store’daki 4.9, Google Play’deki 4.7’lik yüksek beğeni skoru ile sektördeki diğer finansal uygulamalardan ayrışıyor. Bir taraftan, yapay zekâ teknolojilerini kullanarak geliştirdiğimiz ve AHE Asistan olarak isimlendirdiğimiz rehber robot uygulamamız (chatbot) diğer taraftan Türkiye’nin bireysel emeklilik fon robotu FonMatik ROBO başta olmak üzere dijital varlıklarımızla müşterilerimize kusursuz bir deneyim yaşatmayı hedefliyoruz. Müşterilerimizin tüm talep ve beklentilerini dijital kanallar üzerinden karşılayabilmek ve talep karşılama hızımızı artırmak için bu alana yatırım yapmaya da devam edeceğiz.
Satın alma 5 dakikada tamamlanıyor
Online kanallarımızdan satışa sunduğumuz çok sayıda hayat sigortası ve bireysel emeklilik ürünümüzle müşteri tercihlerini etkileyen dijitalleşme serüvenine önem veriyoruz. Kişiler dijital kanallarımızdan ürünlerimizin satın alma işlemini yaklaşık 5 dakika içerisinde tamamlayabiliyor. Dijital kanallarımızdan yapılan satış adedini geçen yıla göre 10 kat artırdık. Ürünlerimizi, Türkiye İş Bankası mobil bankacılık uygulaması İşCep üzerinden de app-to-app entegrasyonu vasıtasıyla online satışa açarak ürünlerimizin İş Bankası dijital kanallarını kullanan müşteri portföyü ile buluşmasını sağladık.
Dijital varlıklarımıza yaptığımız yatırımların geri dönüşü olarak bu konuda birçok ödül de aldık. Bu yıl layık görüldüğümüz ödülleri; Best Business Awards 2022’de En İyi Ürün ve Hizmet kategorisinde «Dijital Satış Kanallarımız» ile birincilik ödülü, IDC Türkiye Finans Teknolojileri Ödülleri 2022’de Dijital kanallar kategorisinde, «Dijital Satış Kanallarımız» ile üçüncülük ödülü, Communicator Awards 2022’de «AHE Mobil» ile Mobil Uygulamalar / Siteler bölümü En iyi kullanıcı deneyimi kategorisinde Üstünlük Ödülü ve Marcom Awards’ta «Mobil Satın Alma Deneyimi» kategorisinde AHE Mobil ile altın ödül olarak sıralamak isteriz.
Ayrıca sektörel açıdan bakılırsa, gönüllü bireysel emeklilikte ilgili yıl içerisinde yürürlüğe giren sözleşmelerin kanal dağılımına baktığımızda, internet kanalından düzenlenen üretimlerin toplam içerisindeki payının artış eğiliminde olduğunu görüyoruz. 2019 yılı sonunda %2,7 olan internet kanalının payı 30 Eylül 2022 itibarıyla %5,6 seviyesine yükseldi. Önümüzdeki dönemde de dijital kanalların toplam üretim içerisindeki payının artarak devam edeceğini öngörüyoruz.
Son olarak devletin ve vatandaşların BES ve sigortaya yaklaşımlarını değerlendirmenizi isteyebilir miyiz?
Bireysel emeklilik ve hayat sigortası sektörleri kamu otoritesi tarafından yoğun olarak destekleniyor. 2018’den bu yana yayımlanan tüm Orta Vadeli Program’larda (OVP) bu sektörlerle ilgili iyileştirme maddelerine ve sektörlerin gelişimine yönelik yenilikçi planlara yer veriliyor. Örneğin 2023-2025 yıllarını kapsayan OVP’de sigortacılık ve emeklilik sektörünün derinleşmesi ve tabana yayılması amacıyla ürün çeşitliliğinin artmasını destekleyen uygulamaların hayata geçirileceği ve otomatik katılımın Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’ne dönüştürülmesinin planlandığı bilgileri yer aldı. İlaveten belirli ihtiyaçlar halinde BES’ten kısmi çıkış hakkının tanınması, BES birikimlerinin kredi ihtiyaçlarına teminat olarak gösterilebilmesi ve BES’te hediye sertifikası gibi sisteme girişlerin ve devamlılığın teşvik edilmesini güçlendirecek düzenlemelerin de çok yakında fiilen hayata geçmesi bekleniyor.
Vatandaşların sigortaya yönelik algılarına örnek verirken Pragma Research’ün Marketing Türkiye için Eylül 2021 döneminde yaptığı “Sigortalı Hayat*” araştırmasından birkaç bulgu paylaşmak isterim. Araştırma raporuna göre, sigortacılık ülkemizde “güvence” kelimesi ile özdeşleştiriliyor. Salgın döneminde diğer sektörlere göre büyüme kaydeden sektördeki bu yükseliş de kişilerin güvence altında olma ve korunma ihtiyaçlarının pandemiden önce dahi her geçen yıl arttığının bir kanıtı niteliğinde. 18-65 yaş arası 400 kişiyle yapılan araştırma sonucunda katılımcıların %48’inin sigorta kavramını “güvence” ile eşleştirdiği, %86’sının maddi imkânlardan bağımsız olarak sigortayı temel bir ihtiyaç olarak değerlendirdiği, sigorta türleri arasında bilinirliği en yüksek ilk üç hizmetin bireysel emeklilik (%92), kasko (%90) ve özel sağlık sigortası (%89) olduğu raporlanmış.
Ekonominin sürdürülebilirliği için hayat ve BES
Şu anda sektör olarak oldukça hareketli günler yaşıyoruz. Sıcak gündemimizde mevzuatı yayımlanan ancak pratikte hayata geçmeyen birçok yenilik ve değişim bulunuyor. Öncelikle bu mevzuat düzenlemelerinin fiilen başlaması sonrasında bunlara uyum sağlayacağız. Ardından hem BES hem de hayat sigortasındaki penetrasyon oranımızı artırmak öncelikli hedefimiz olacak. Bunları yaparken dijitalleşmeyi mümkün olan tüm iş süreçlerine entegre edeceğiz. Hepimiz hayat sigortası ve bireysel emeklilik sektörlerinin sahip olduğu potansiyelin verimli şekilde kullanılabilmesi ve böylelikle sürdürülebilir ekonomik büyümenin desteklenerek ülkemizin uzun vadeli finansman ihtiyacına katkı sağlanması için el birliğiyle çalışıyoruz.
Sektörün öncü uygulaması: FonMatik ROBO
Müşterilerimizin birikimlerini kendilerine en uygun fonlarda değerlendirmeleri için Eylül 2019’da hayata geçirdiğimiz FonMatik ROBO hizmetimizi 66 bini aşkın müşterimiz kullanıyor ve FonMatik ROBO’ya emanet edilen fon tutarı da 4,7 milyar TL seviyesinde. FonMatik ROBO’nun yönettiği fon büyüklüğünün Şirketimizin gönüllü BES toplam fon büyüklüğündeki payı %9,1. Yani her 100 TL’nin 9,1 TL’sini FonMatik ROBO yönetiyor.
Fon dağılımını belirlemede zorlanan, fon tercihi yapacak düzeyde finansal piyasalar hakkında bilgi sahibi olmayan ve/veya buna vakit bulamayan katılımcılarımız için FonMatik ROBO çözüm olarak devreye giriyor. Müşterilerimiz FonMatik ROBO’ya, Anadolu Hayat Emeklilik internet şubesi AHE Online ya da mobil uygulamamız AHE Mobil üzerinden kolayca dahil olabiliyor.
