Devletlerin beyan ettikleri iklim politikaların sürmesi halinde, dünya hedeflendiği gibi 1,5 değil, 3°C’lik ısınmanın gerçekleşeceği bir yola giriyor. Bazı ülkeler tarafından muhalefet edildiği için gecikmeli yayınlanan Hükümetlerarası İklim Paneli’nin (IPCC) son raporunun yönetici özetinde (Summary of Policymakers), iklim değişimini dönüştürmek için üç yılımız kaldığı bildiriliyor. IPCC Çalışma Grubu Eşbaşkanı Jim Skea, Küresel ısınmayı 1,5 dereceyle sınırlamak için “şimdi ya da asla” diyerek durumun ciddiyetini vurguluyor.
Hükümetlerarası İklim Paneli’nin (IPCC) 56. Oturumu, Çalışma Grubu 3’ün Altıncı Değerlendirme Döngüsü Politika Yapıcılar için Özeti yayınlandı. Yeşil Gazete’nin haberine göre Rapor, değişimin önündeki birçok engelle birlikte ana patikadan uzaklaşıldığını da açıkça ortaya koyuyor. Alışılagelmiş iş yapış şekilleri, zararlı arazi yönetimi, fosil yakıt sübvansiyonları, maden, kömür, petrol ve doğal gaz altyapısının sürekli genişlemesi iyi planlanmış ve geniş ölçekli dönüşümü engelliyor. Bu politikaların sürmesi halinde hedeflendiği gibi 1,5 değil, 3°C’lik ısınmanın gerçekleşeceği bir yolda olunduğunu vurgulanıyor.
Açık Radyo’da Özeti değerlendiren Ömer Madra, hükümetlerin konuya gerekli önemi göstermediği ve iklim değişikliğine karşı inanılmaz bir kayıtsızlık olduğunu belirtti. Madra’ya göre, 100 bin sayfaya varan araştırma incelenip sonuçları raporla ortaya kondu ancak bu rapor yok sayılıyor.
Açık Radyo’da Politika Yapıcılar için hazırlanan özeti değerlendiren Ömer Madra ve Özdeş Özbay şunları söyledi: “Dünyanın 1,5 derece için kritik noktada olduğunun vurgulandığı raporun özeti 195 ülke tarafından onaylandı. Ancak görüşmeler üç gün uzadı, çünkü ülkeler arasında anlaşmazlıklar yaşandı ve Hindistan, Suudi Arabistan ve Çin gibi bazı devletlerce Rapor Özetinin yayınlanması istenmedi. Kömür, petrol, hayvan yemi üreten ülkeler ve şirketlerin dönüşmesi gerektiği yeni raporda vurgulanıyor. Daha önce DW’de de Özetin birçok çıkar grubu tarafından geciktirmek istendiği bildirilmişti. İklim krizinin sadece ABD için maliyetinin yüz yılın sonunda yılda 2 trilyon dolar olması bekleniyor. Bugün de her bir majör hava olayı 1 milyar doların üzerinde hasar veriyor. Kömür, gaz ve petrol hemen durdurulması iklim krizini daha da kötü boyutlara taşıyacak.”
İmkansız değil ama bu gidişle zor
Raporun Yönetici Özetinde iklim değişimini dönüştürmek için üç yılımız kaldığı bildirilirken, bu bir taraftan imkansız ama bir taraftan da mümkün olarak değerlendiriliyor. Devletlerin verdiği ulusal katkı beyanlarına göre yapılan hesaplar 2100 yılına kadar 2,8 derece ısınma olacağını gösteriyordu. Buradan bakıldığında imkansız gibi görülüyor. Bu yüzden Ulusal katkı beyanlarının gözden geçirilip düzeltilmesi gerekiyor. Yapılması gerekenlerse 2050 yılına kadar kömürün yüzde 100, petrolün yüzde 60, doğalgazın ise yüzde 70 azaltılması. Bunlar gerçekleştirilirse 1,5 derece hedefine ulaşılabilir. Bu çok zor bir hedef olmasa da devletler şimdilik bu yönde karar almıyor. Bunda Rusya’nın Ukrayna’yı işgali nedeniyle Batılı ülkelerin fosil yakıt ihtiyacının artacağı görüşü etkili.
Bitkisel temelli beslenme vurgusu
Açık Radyo’da konunun değerlendirildiği programda, iklim değişikliğiyle ilgili 18 bin makale ve 60 bin bilimsel yoruma rağmen hükümetler hâlâ gerekli aksiyonları almadığı vurgulandı. Raporun özeti, petrol arama şirketlerinin çalışmaya devam ettiğini vurgularken, enerji sektörü ve ulaşımın tamamen karbondan arındırılması ve bunun yanı sıra bitkisel temelli beslenmeye geçilmesi gerektiğini anlatan detaylı tespitleri barındırıyor.
“Dünyanın 10 yılı kaldı”
Programda, son Yönetici Özetinin bütünüyle yapılmış en kapsamlı rapor olduğu vurgulanırken şu hususlara değinildi: “Vahim gerçek ortada: Çok kapsamlı bir işe girişilmezse açlık, yoksulluk, dayanılmaz kuraklıklar ve büyük göçler olacak. Dünyanın en zenginleri öylesine karbon harcıyor ki sadece onların faaliyetleri bile 1,5 dereceyi aşacak. Buna lüks kirlilik deniyor. En zengin yüzde 1, karbondioksit emisyonlarının 2030’a doğru yüzde 16’sını üretecek. Yatırımların bugünkünden altı kat daha fazla olması gerektiğini bilim heyeti söylüyor. Tüm sektörlerin karbon yakalama ve depolamaya ihtiyacı var dense de bunların henüz ispatlanmış olmadığı da iklim aktivistler tarafından vurgulanıyor. Aberdeen Üniversitesi’nden Profesör Peter Smith dünyanın sadece 10 yılının kaldığını, bu yüzden fosil yakıtların bir an önce değiştirilmesi gerektiğini vurguluyor. Hindistan Suudi Arabistan ve Çin ise fosil yakıtların kademeli azaltılması ve yoksul ülkelere yardım gibi konulara mesafeli duruyor.
Petrol ve et endüstrisinden iklim politikalarına muhalefet
Petrol endüstrisi ve et endüstrisi iklim politikalarına karşı aktif bir mücadele veriyor. Raporun yönetici özetinde önemli bulguların verilmesinin bu endüstriler tarafından önüne geçildiği Ömer Madra tarafından vurgulandı ve üç bin sayfaya yakın raporun 60 sayfalık “Summary of Policymakers” özetinde fosil yakıtlardan bahsedilmediği açıklandı, ancak karbon yakalama ve depolama gibi henüz mevcut olmayan yöntemlere yapılan atıfların bulunduğu belirtildi.
