Aksigorta Genel Müdürü Uğur Gülen, böyle bir dönemde şirketleri rahatlatacak pandemi sigortası diye bir ürün bulunmadığını belirterek, “Çünkü bir pandeminin sonuçlarını öngörmek ve buna göre fiyatlandırma yapmak çok zor. Ama bu fonksiyonu kısmi olarak yerine getiren ürünler var. ” dedi.
Uğur Gülen, linkedin hesabından “Pandemi sigortası olabilir mi?” başlıklı bir yazı kaleme aldı. Gülen’in yazısı şöyle:
COVID 19 bir pandemi, yani global düzeyde ciddi etkileri olan büyük bir salgın. Pandemiye karşı hükümetler tarafından çok ciddi önlemler alındı. İnsanlar evlerine kapandı. Özel sektör ise tüm dünyada ağır darbeler yedi. Fabrikalar ve mağazalar kapandı, ticaret neredeyse durdu. Şimdi hükümetler hayatı normale döndürme, ekonomiyi canlandırma çabası içindeler. Ama işleri hayli zor görünüyor. Dünya Bankası’nın haziran ayında yayımlanan raporuna göre 2020 sonu itibarı ile global ekonomide %5,2 küçülme bekleniyor.[1] Gerçekten bireyler de şirketler de bu dönemde ağır bir darbe yediler.
Ne yazık ki böyle bir dönemde şirketleri rahatlatacak pandemi sigortası diye bir ürün bulunmuyor. Çünkü bir pandeminin sonuçlarını öngörmek ve buna göre fiyatlandırma yapmak çok zor. Ama bu fonksiyonu kısmi olarak yerine getiren ürünler var. Örneğin önde gelen sigorta broker şirketlerinden Marsh, ABD ve Asya’daki enfeksiyon hastalıkları salgınına karşı 2018 yılında PathogenRX adlı bir ürün çıkarttı.[2] Dünyanın en büyük reasürans şirketlerinden Munich Re garantisiyle çıkan bu ürün pek fazla ilgi görmedi. Ama Marsh’a göre son günlerde PathogenRX hakkında bilgi almak isteyen şirket sayısı büyük bir artış göstermiş.
Geçenlerde cnn.com’da okuduğum bir yazıda[3] pandemi sigortası diye bir şeyin olup olamayacağı ele alınıyor. Çünkü salgınlar ve pandemiler giderek sıklaşıyor. İhtiyaç artıyor. Salgın riski üzerine uzmanlaşmış San Francisco merkezli bir şirket olan Metibioata’nın verilerine göre son on yılda 1.000’den fazla salgın yaşanmış. Bu salgınlar sıtmadan koleraya ve ebolaya kadar uzanan geniş bir yelpazeyi kapsıyor. Şirketin yaptığı modellemeye göre koronavirüs pandemileri ise 25 – 50 yıl arasında bir periyotta tekrarlanıyor.
Münih Re’de Salgın Hastalık Riski Çözümleri Lideri olan Gunther Kraut, salgın hastalık ve pandemi sigortasının henüz doğmakta olan bir alan olduğunu ve taşıdığı potansiyeli şimdiden değerlendirmenin kolay olmadığını söylüyor. Ama bir yandan da koronavirüsün yaptığı etki bu ihtiyaç konusunda şirketlerde önemli bir farkındalık yarattı.
Yine de zor bir alan. Teorik olarak her salgın pandemiye dönüşebilir. O zaman da yüzbinlerce şirketin sigortasını karşılama zorunluluğu dev bir fatura çıkartabilir sigorta şirketlerinin önüne. Ayrıca böyle bir ürün küçük ve orta ölçekli şirketler için fazla maliyetli olabilir.
Her şeye rağmen ihtiyaç ortada. COVID 19 bunu bir kez daha hem de çok sert bir şekilde gösterdi. Sigorta sektörünün bu konuyu düşünmesinde yarar var. Kim bilir, belki sigorta sektörü, sermaye şirketleri ve hükümetlerin iş birliği ile bu alanda işleyen bir model ortaya çıkartılabilir.
[1] https://www.worldbank.org/en/news/press-release/2020/06/08/covid-19-to-plunge-global-economy-into-worst-recession-since-world-war-ii
[2] https://www.marsh.com/us/campaigns/pathogenrx.html
[3] https://edition.cnn.com/2020/03/19/business/pandemic-insurance-coronavirus/index.html