Piyangodan büyük sayılacak ikramiye kazananlar, hemen zihinlerinden bu parayı harcamaya başlarlar ve çok kere “ikramiye biraz daha büyük olsaydı” diye düşünmeye başlarlar. Oysa British Columbia Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, parayı başkaları için harcayanların daha mutlu olduğunu ortaya koymuştur.
………..
Bu yazıda, mutluluk konusunda, para ve zamanla ilgili sizi şaşırtacak bir araştırma okuyacaksınız. Para, zaman ve mutluluk insanların sürekli kafa yorduğu beş kavramdan üçüdür (diğer ikisi başarı ve cinselliktir). Zihinsel enerjimizin büyük bölümünü bu kavramlara ayırır ve bunları elde edersek mutlu olacağımıza inanırız. Hayatın akışı içinde isteklerimizi gerçekleştirmek için iki temel kaynağımız vardır. Bunlar “zaman” ve “para” dır. Ancak büyük çoğunluğumuz bunları nasıl kullanacağımızı bilemediği için, sonuçta daha mutsuz oluruz.
Para
İnsanlar daha çok para sahibi olurlarsa, daha çok mutlu olacaklarını düşünürler. Alt gelir grubundan orta gelir grubuna geçerken bu düşünce doğrudur. Ancak orta gelir grubunda bir plato başlar ve daha çok para daha çok mutluluk getirmez. Para, insanları daha çok kendilerini düşünmeye iter. Piyangodan büyük sayılacak ikramiye kazananlar, hemen zihinlerinden bu parayı harcamaya başlarlar ve çok kere “ikramiye biraz daha büyük olsaydı” diye düşünmeye başlarlar. Oysa British Columbia Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, parayı başkaları için harcayanların daha mutlu olduğunu ortaya koymuştur.
Harvard Business School Öğretim Üyesi ve Pazarlama Uzmanı Michael Norton, paranın kullanılışı ve bunun insana yaşattığı duygular konusunda çok sayıda araştırma yapmış ve çalışmalarını “Happy Money” adlı kitapta toplamıştır.
Araştırmaya katılan öğrencilere sabah içinde 25 dolar bulunan zarflar verilmiş; bir bölümüne “parayı kendileri için”, diğer bölümüne de “başkaları için” harcamaları söylenmiştir. Gün sonunda araştırma laboratuarında, öğrencilerin doyum düzeyleri değerlendirilmiştir. Kendilerine verilen parayı “başkaları için” harcayanların açık arayla daha fazla iyilik ve hoşnutluk hali yaşadıkları ve daha mutlu oldukları görülmüştür.
Zaman
British Columbia Üniversitesi’ndeki Araştırma Grubu, para konusundaki araştırmayı, zaman konusunda da tekrarlamıştır. Boş bir günlerinde araştırmaya katılmayı kabul eden öğrencilerin bir bölümüne, “zamanlarını sadece kendilerini hoşnut edecek şekilde”; diğer bölümüne de “başkalarını hoşnut edecek şekilde” geçirmeleri söylenmiştir. Gün sonunda yapılan değerlendirmede, zamanlarını başkalarını hoşnut ederek geçirenlerin çok daha mutlu oldukları görülmüştür.
Bu durum ilk bakışta paradoksal bir sonuçla karşı karşıya olduğumuzu düşündürmektedir. “Kendime yetmezken, zamanımı başkaları için kullanmak daha çok sıkıntı yaratmaz mı?” sorusunu akla getirmektedir. Oysa ilginç bir şekilde zamanını başkaları için kullananların, bir süre sonra onlar için daha fazla şey yapmak ve daha fazla zaman vermek ihtiyacı hissettikleri görülmüştür. Belki bu durum, gönüllü hizmet örgütlerine başta isteksizce girenler, bir süre sonra zamanlarının giderek daha fazlasını hizmet yolunda harcamalarının nedenini açıklamaktadır.
Sonuç
Bu bulgular, paranın satın aldıklarıyla ve sadece kendimizi düşünerek mutlu olmanın zorluğunu bir kere daha doğrulamaktadır. Bir düşünürün dediği gibi, “kendisi için yaşayanın ölümünden dünya kârlı çıkar”. Araştırmanın ortaya koyduğu sonuçlardan yola çıkarak zamanının ve parasının bir bölümünü başkaları için harcayanlar daha mutlu olmaktadır. Bu nedenle birisi için iyi bir şeyler yapın. Sadece kendinize değil, biraz da sizden daha az şanslı olanlara odaklanın. Aynı durum para için de geçerlidir. Hepimizin bütçesinden başkalarına ayırabileceği küçük de olsa bir pay vardır ve bizim için küçük ve önemsiz olan bu miktar, başkalarının hayatında büyük bir fark yaratabilir. Sadece bunu bilmek bile, geceleri uykuya daha rahat girmenize yardımcı olabilir.
Kaynak: Michael Norton, Elisabeth Dunn: Happy Money. Simon and Shuster, 2013.
