Çocukların bağışıklık sistemi yeterince gelişmemiş olduğu için yetişkinlere göre daha sık hastalanırlar. Bağışıklık sisteminin çocukluk döneminde kuvvetlendirilmesi yetişkinlik döneminde sağlıklı bir yaşam sürdürülebilmesi açısından büyük önem taşır. Bağışıklık sisteminin kuvvetlendirilmesi için düzenli beslenmenin yanı sıra, sağlıklı bir ortamda da büyümesi gerekir. Liv Hospital Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Emre Çenesiz çocukların bağışıklık sistemini kuvvetlendirmenin yollarını anlattı.
Bağışıklık sistemi nedir?
Proteinler, çeşitli dokular ve organlardan oluşan bir savunma sistemi olan bağışıklık sistemi her gün bizi bakteri, virüs, parazit gibi mikroplardan korumaya çalışır. Sistemin yeterli olmadığı durumlarda da hastalık kapıyı çalar. Kanda dolaşan akyuvarlar (lökositler) mikropları saptayıp, etkisiz hale getirmeye çalışırlar. İki türü olan akyuvarların bir grubu mikropları etkisiz hale getirir, diğerleri ise vücuda giren mikropları hafızaya yazarak ona karşı antikor geliştirir ve bir sonraki saldırıda da mikrobu öldürürler.
Bağışıklık sistemi nasıl çalışıyor?
Mikroplar vücuda girdiğinde vücut hemen ona karşı asker antikor üretmeye başlar. Bir kere daha aynı mikrop girmeye çalıştığında hastalığı engeller. Aşılar da aynı mantıkla çocukları korur. Aşıyla, vücudu hasta etmeyecek ama bağışıklık sistemini uyaracak kadar mikrop verilir, vücutta hemen antikorlar oluşur ve gerçek hastalıkla karşılaştığında hastalığı engeller.
Anne sütü bağışıklık sisteminin en önemli besin kaynağı
Beslenme bağışıklık sistemini en çok etkileyen çevresel faktörlerden biridir. Bağışıklık sisteminde en önemli besin kaynağı tabii ki anne sütüdür. Anne sütü içeriğindeki koruyucu faktörleri bebeğe direkt olarak geçer ve bireyin ömür boyu onu koruyacak olan bağışıklığının temellerini atar. Bu özellikleri anne sütünün bebekleri her türlü enfeksiyondan korumasına yardım eder. Bir damla sütte yaklaşık 1 milyon beyaz küre vardır. Makrofaj denen bu hücreler mikropları etkisiz hale getirirler. Sütte ayrıca Immunglobulin A denen ve bebeklerin bağırsaklarını kaplayarak mikropların kana sızmasını ve alerjik reaksiyon gelişmesini engelleyen önemli maddeler vardır. İlk günlerde salgılanan kolostrum özellikle fazla miktarda IgA içerir. Erken dönemde mikrop ve yabancı hücrelerden koruma sağlar. Kolostrumda olgun sütten daha fazla lökosit ve enfeksiyondan koruyucu maddeler vardır. Prematüre bebeklerin savunması daha az olduğundan, ilk günlerde genel durumları elverdiği takdirde kolostrum almaları son derece önemlidir.