Oto-katılımın ilk yılında 1,8 milyar TL birikti
Bireysel emeklilik sisteminde geçen yıl başında yürürlüğe giren otomatik katılım kapsamında bir yılda 1 milyar 793 milyar TL fon birikti. Emeklilik Gözetim Merkezi’nin 2017 yıl sonu verilerine göre, otomatik katılım kapsamında BES’e dahil edilen yaklaşık 8,5 milyon kişiden 3 milyon 417 bini sistemde kaldı.
Otomatik katılımda geçen yıl başından itibaren ilk aşamada 45 yaş ve altındaki bin ve üzeri çalışanı bulunan özel sektör işletmelerindeki çalışanlar kapsama alındı. Nisan ayında memurlar ile 250-1000 çalışanı bulunan özel sektör işletmeleri, Temmuzda ise 100-250 çalışanı olan özel sektör işletmeleri sisteme katıldı. Otomatik katılımın 1 Ocak 2017’de başlayan ilk aşamasında 2,1 milyon kişi, 1 Nisan 2017’de başlayan ikinci aşamasında ise 2,3 milyonu memur, 1,8 milyonu da özel sektör çalışanı olmak üzere 4,1 milyon kişi BES’e dahil edildi. 1 Temmuz 2017’de, 100-250 arası çalışanı bulunan işletmelerdeki 2,2 milyon kişi otomatik katılım kapsamında sisteme katıldı. Bu şekilde geçen yıl 2,3 milyonu kamu, 6,2 milyonu da özel sektör çalışanı olmak üzere toplam 8,5 milyon kişi sisteme girdi, bunlardan yaklaşık yüzde 60’ı cayma hakkını kullanarak sistemden çıktı.
Yeni aşama 1 Ocakta başladı
Bu yıl başından itibaren otomatik katılımın yeni aşaması başladı. 1 Ocak 2018’de çalışan sayısı 50 ile 100 arası olan özel sektör şirketleri ile belediyeler, il özel idareleri ve KİT’lerdeki memurlar sisteme alındı. Bu aşamada, 21 bine yakın şirkette çalışan, 45 yaş altı, 1,1 milyon kişi ile 261 bin memur, toplamda da 1,3 milyon kişi işverenleri tarafından sisteme katılacak. 1 Temmuz 2017’de ise, özel sektörde 10-50 çalışanı olan 220 bine yakın işletmedeki 3,1 milyon çalışan BES’e dahil olacak.
BES’te fon tutarı 67 milyar TL’yi geçti
Öte yandan, 2017 sonu itibarıyla gönüllü BES’teki katılımcı 6 milyon 922 bin kişiye, katılımcıların fon tutarı 67 milyar 681 milyon liraya, toplam devlet katkısı 10 milyar 141 milyon liraya ulaştı. Sistemden şu ana kadar 63 bin 877 kişi de emekli oldu. Geçen yıl bireysel emeklilik sistemindeki katılımcı sayısı 295 bin 590, emekli sayısı da 19 bin 527 kişi arttı.
Önceki yıl sonunda BES’teki katılımcı sayısı 6 milyon 627 bin, katılımcıların fon tutarı da 53 milyar 409 milyon 391 bin 715 lira olarak kaydedilmişti. Söz konusu dönemde devlet katkısı fon tutarı 7 milyar 438 milyon 179 bin 620 lira, emekli olanların sayısı da 44 bin 350 olarak gerçekleşmişti. Böylece katılımcı fon tutarı 14 milyar 272 milyon 41 bin 578 lira, devlet katkısı tutarı 2 milyar 703 milyon 25 bin 253 lira, toplam fon büyüklüğü ise 16 milyar 975 milyon 66 bin 831 lira yükseldi.
En çok hisse fonları kazandırdı
Anadolu Ajansı’nın Finnet verilerinden derlediği bilgilere göre, bireysel emeklilik sisteminde fon türlerinde hisse senedi yoğun fonlar, 2017’de yatırımcısına yüzde 47,5 getiri sağladı. Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksinin yüzde 47,6’lık yükselişini yakalayan BES hisse senedi fonları, diğer fon türlerinin çok üzerindeki getirisiyle geçen yıl yatırımcılarını sevindirdi.
Ortalama getiri yüzde 14,7
Geçen yıl BES fonları yatırımcılarına ortalama yüzde 14,69 kazandırırken, en yüksek getiriyi yüzde 47,5’le hisse senedi yoğun fonlar sağladı. Hisse senedini yüzde 26,54’le fon sepeti fonları, yüzde 20,33’le kıymetli madenler fonları izledi. 2017’nin en az kazandıran BES fon türü ise yüzde 10,45’le borçlanma araçları oldu.
BES fonları arasında en çok kazandıran fonlar, Cigna Finans Emeklilik, Anadolu Hayat Emeklilik, Allianz Hayat Emeklilik, Ziraat Hayat Emeklilik ve Garanti Emeklilik şirketlerine ait fonlar oldu. Cigna Finans’a ait hisse senedi yoğun fon yüzde 65’le en çok kazandıran fon olurken, bunu yüzde 57,4’lük getiriyle Anadolu Hayat Emeklilik ve Allianz Hayat Emeklilik’e ait fonlar takip etti.
Yatırım fonlarının hisse senedi ağırlıklı fonları arasında Finans Portföy’ün Birinci Hisse Senedi Fonu, yüzde 70,9’luk getirisiyle tüm fonlar arasında ilk sırayı aldı. Söz konusu fonu, yüzde 67,11’le İş Portföy ve yüzde 61,72’yle HSBC Portföy’ün hisse senedi yoğun fonları izledi.
